Olejki eteryczne

Olejek różany

Ma taką moc perfum, że jeżeli jedną kroplę rozetrzeć na dłoni, napełnia zapachem całą komnatę i wydaje się, jakby naraz rozkwitło wiele czerwonych pąków róż, leczy chore serce i przywraca do życia uschniętą duszę

Cesarz Jahangir

Olejek różany – jeden z najszlachetniejszych i najdroższych produktów zapachowych. Najcenniejszy jest ten pozyskiwany z płatków kwiatów róży damasceńskiej rosnącej w Dolinie Róż w Bułgarii w okolicy miasta Kazanłyk. Ze względu na warunki klimatyczne panujące w tym rejonie uważa się, że olejek różany z tych rejonów jest najlepszy jakościowo. Róża damasceńska pachnie intensywnie, pięknie, kwiatowo. Zapach róży damasceńskiej przyjmowany jest za wzorzec zapachu różanego.

Wydajność olejku jest bardzo niska, waha się od 0,009% do 0,6% i zależy od warunków klimatycznych, glebowych, fazy rozwoju kwiatu a nawet pogody i pory dnia. Najwyższa zawartość jest w fazie wczesnego rozwinięcia pąków kwiatowych, we wczesnych godzinach porannych. Surowiec pozyskuje się ręcznie ponieważ olejek znajduje się głównie na powierzchni płatków kwiatowych i destyluje bezpośrednio po zbiorze. Okres zbioru wynosi ok 30 dni i z 1ha plantacji zbiera się 5 ton płatków róż co daje ok 1-2 kg olejku. Niekiedy podaje się, ze z 10 kg płatków róż można wydestylować ok 5ml olejku.

Głównymi producentami olejku są Bułgaria, Turcja, Maroko, Egipt, Chiny, Rosja, Indie i Iran. Cena 5ml olejku różanego kosztuje ok 1000 złotych. 

Olejek sandałowy

Olejek sandałowy – otrzymywany jest prze destylację drewna sandałowca białego (Santalum album L.) Sandałowce rosną w Południowo- Wschodniej Azji, na Archipelagu Malajskim, wyspach Oceany Spokojnego, w Australii i Nowej Zelandii. Naturalne stanowiska tych drzew odkryto w Indiach.

Olejek sandałowy na dworze Kleopatry był ceniony na równi z olejkami różanymi i stosowany jako lek oraz afrodyzjak. Olejek ma charakterystyczny, łagodny, ale bardzo trwały, drzewny zapach z lekką zwierzęcą nutą. Ma też znakomite właściwości utrwalania i harmonizowania kompozycji zapachowych.

Drzewo jest półpasożytem i osiąga pełną dojrzałość po 6-80 latach i wtedy charakteryzuje się najwyższą zawartością olejku.

Aktualnie w Iniach z uwagi na trudność w pozyskiwaniu surowca obowiązuje zakaz eksportu drewna sandałowego, a handel olejkiem sandałowym jest pod kontrolą państwową. Olejek sandałowy jest drogi i dochodzi od 100 do 1000 dolarów za kilogram.

Olejek melisowy

Melisa rozum i dowcip ostrzy, serca smętne rozwesela
Syreniusz

Olejek melisowy – otrzymuje się z ziela melisy lekarskiej uprawianej w Europie, Azji i Ameryce północnej. Destylacja z parą wodną samego ziela melisy daje tzw. „prawdziwy” olejek melisowy jednak z niezwykle niską wydajnością ok 0,01% w świeżym zielu. Stąd jego wysoka cena porównywalna z cena olejku różanego.

Czysty, prawdziwy olejek melisowy (Oleum Melissae) spotykany jest w handlu bardzo rzadko. Często bywa fałszowany poprzez destylację ziela melisy z olejkiem cytrynowym (Oleum Melissae citratum).

Wykazuje działanie uspokajające, poprawia nastrój, dodaje energii.

Olejek neroli

Zapach kwiatów pomarańczowego jest wonią bardzo specyficzną. Nie ma w sobie nic z delikatnej woni fiołków, ani z powiewnego oddechu frezji, jest bardzo konkretny. Dyszy spełnieniem.
Jarosław Iwaszkiewicz

Olejek neroli – pozyskiwany z kwiatów pomarańczy gorzkiej uprawianej w krajach basenu morza Śródziemnego oraz na wyspie Haiti. Kwiaty zbiera się ręcznie w momencie kiedy zaczynają się otwierać i destyluje z parą wodną.

Wydajność jest niska ok 0,1%. Z jednego kilograma małych, białych kwiatów uzyskuje się około 1 grama olejku. Kwiatki muszą być destylowane od razy po zerwaniu, ponieważ tracą szybko zapach. Nie mogą tez być uszkodzone mechanicznie. Bywa fałszowany tańszymi olejkami bergamotowymi i petitrgain (z liści i małych owocków pomarańczy gorzkiej). Zapach cytrusowo- kwiatowy, świeży, intensywny.

Nazwa olejku pochodzi od miejscowości Nerola we Włoszech. Żona jednego z książąt Neroli perfumowała tym olejkiem rękawiczki i dodawało go do kąpieli. Również Napoleon Bonaparte codziennie używał olejku jako perfum i po goleniu.

Olejek działa przeciwbólowo, odkażająco, łagodząco, regeneruje i wygładza skórę. Jest używany w perfumerii i kosmetyce.

Olejek z czystka

Olejek z czystka (labdanum) – czystek należy do rodziny Cistaceae, jest to niewielki, do 3 metrów wysokości, rozłożysty, wiecznie zielony krzew. Na powierzchni liści znajdują się włoski gruczołowe wypełnione żywicą, która jest bardzo aromatyczna. Krzew kwitnie od marca do maja. Ma pojedyncze dość duże kwiaty z żółtym środkiem i pięciopłatkową białą koronę. Czystek inaczej nazywany jest rock rose i jest rozpowszechniony w zachodniej części rejonu śródziemnomorskiego.

Olejek pozyskiwany jest ze świeżo ściętych ulistnionych gałązek. Pozyskuje się go tradycyjną  etodą destylacji z parą wodną przez kilka do kilkunastu godzin. Wydajność to ok 0,1-0,2%. olejek  jest jasnożółtą cieczą o intensywnym, ziołowym zapachu z bardzo trwałą balsamiczno-ambrową  nutą.

Głównym producentem olejku cistusowego jest Hiszpania. Ma działanie wykrztuśnie i  odkażające. W medycynie używany do leczenia schorzeń górnych dróg oddechowych, szczególnie  ataru i kaszlu. W starożytnym Egipcie żywica labdanum  była używana przez faraonów do  pielęgnacji perfumowania brody. Również za czasów biblijnego Izraela okadzano nią ołtarze w  zasie ceremonii religijnych. Nazywano ją balsamem z Gileadu.

Olejek labdanowy jest  trudnodostępny i bardzo drogi. To roślinny zamiennik naturalnej ambry (wydzielina z przewodu  pokarmowego kaszalota, która jest jednym z najcenniejszych surowców zapachowych).

W  kosmetyce i lecznictwie olejek labdanum jest używany ze względu na właściwości odświeżające,  odmładzające, odkażające, pobudzające i afrodyzujące.

Absolut jaśminowy

Róża jest królową kwiatów, a jaśmin królem perfum
Edmond Roudnitska

Absolut jaśminowy – należy do najważniejszych surowców perfumeryjnych. Otrzymuje się go z kwiatów jaśminka lekarskiego, jaśminka wielkolistnego i jaśminka wielkokwiatowego. Jaśminek rośnie dziko w strefie klimatu tropikalnego i subtropikalnego Azji, Iranu po Chiny. Do lat 70 XX wieku Francja była monopolistą w jego uprawie.

Olejek produkowano metodą enfleurage, stosowana do delikatnych kwiatów pomarańczy i tuberozy. Kwiaty zrywa się ręcznie od świtu do przedpołudnia. Jedna osoba może zerwać dziennie od 3 do 8 kg kwiatów. Z jednej tony kwiatów otrzymuje się ok 3 kg konkretu ( ekstrakcja rozpuszczalnikami typu eter naftowy, heksan). Najlepszy surowiec pozyskuje się podczas słonecznego, suchego lata z plantacji położonych wysoko, ze zbioru w sierpniu i na początku września.

Składnikiem nadającym charakterystyczny zapach jaśminu jest m.in.indol, który w stężeniu powyżej 1% ma agresywny, drażniący, nieprzyjemny, fekalny zapach. W dużym rozcieńczeniu do 0,01% jest to zapach wspaniały, kwiatowy przypominający jaśmin i tuberozę. Produkuje się syntetyczny indol i wykorzystuje w perfumerii.

Jaśmin jest silnym afrodyzjakiem, pobudza zmysły, usuwa blokady psychiczne, zmniejsza napięcie i lęk związany z impotencją i oziębłością . Ponadto działa kojąco na skórę, odkażająco, zmniejsza ból stawów i mięśni wspomaga układ oddechowy.

Olejek olibanowy

Olejek olibanowy (frankincense)  – kadzidło frankońskie, prawdziwe kadzidło to oleogumożywica otrzymywana z różnych gatunków roślin zaliczanych do rodzaju Boswelia. Boswelia serrata, B. sacra, B. carterii. Są to niskie drzewa i krzewy mocno rozgałęzione od samej ziemi.

W korze pni i gałęzi znajdują się zbiorniczki z żywicą.  Żywicę pozyskuje się z roślin dzikorosnących. Nie udaje się uprawiać kadzidłowców na plantacjach. Korę pni i gałęzi nacina się na głębokość 1mm. Z nacięć wypływa biała ciecz, która krzepnie w postaci grudek, kropelek, sopelków przypominających kawałeczki bursztynu o barwie białej, czerwonej lub jasnożółtej. Z jednego krzewu uzyskuje się rocznie 1-3 kg żywicy.

Olibanum ma charakterystyczny zapach i gorzki smak. Jest wykorzystywane jako kadzidło w świątyniach. Otrzymuje się też produkty zapachowe do produkcji perfum i kosmetyków. W medycynie arabskiej i dalekowschodniej uważany za uniwersalny lek. Ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, odkażające, uodparniające, wykrztuśne, ściągające, kojące i przeciwdepresyjne.